Dziś wyrok w sprawie Bajkowskich

Dzisiaj, o godzinie 14.30 krakowski Sąd Rejonowy ma ogłosić wyrok w sprawie państwa Bajkowskich. Osoba ubrana w sędziowską togę zdecyduje, czy rodzice będą mogli wychowywać swoje dzieci. O prawnych zawiłościach tej sprawie mówi PCh24.pl dr Joanna Banasiuk, z Centrum Prawnego Ordo Iuris.

Sąd apelacyjny w Krakowie wskazał na uchybienia sądu I instancji, twierdząc, że ten ograniczył państwu Bajkowskim prawo do obrony. Pełnomocnicy Bajkowskich mówią z kolei o uchybieniach takich jak zaniedbania w przesłuchiwaniu świadków, czy nie brania pod uwagę opinii biegłych innej niż ta, która świadczyła o krzywdzie dzieci.

W toku każdego postępowania każdej ze stron powinna przysługiwać możliwość obrony swoich praw. W praktyce przedmiotowa gwarancja przejawia się w różnych aspektach. W szczególności może ona dotyczyć możliwości przedstawienia swojej sprawy, własnych dowodów, zapoznania się ze wszystkimi przedstawionymi dowodami, złożonymi wyjaśnieniami, oraz wypowiedzenia się co do tych dowodów i twierdzeń.

Pozbawienie strony lub uczestnika postępowania możliwości obrony swoich praw stanowi naruszenie zasady równości stron. W sprawie państwa Bajkowskich sąd II instancji, rozpoznając apelację od orzeczenia Sądu Rejonowego, dopatrzył się pozbawienia możliwości obrony praw m.in. przez to, że rodzice nie mieli dostępu do drugiej, uzupełniającej, opinii, na podstawie której sąd podejmował decyzję. Ponadto, jak wskazują pełnomocnicy państwa Bajkowskich, dochodziło do zaniedbań w przesłuchaniu świadków czy nie uwzględniania przedstawionej opinii biegłego, która była odmienna od tej stwierdzającej istnienie krzywdy dzieci.

Z punktu widzenia postępowania sądowego, sąd II instancji orzekł o nieważności postępowania z uwagi na fakt, że strona została pozbawiona możności obrony swych praw. Uchylił orzeczenie sądu I instancji w przedmiocie ograniczenia władzy rodzicielskiej i odebrania dzieci, zniósł postępowanie w zakresie, w jakim dotknięte jest nieważnością i przekazał sprawę sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Jednocześnie, decyzją sądu, dzieci pozostały w pieczy zastępczej [tak! – admin].

Państwo Bajkowscy liczą, że sąd I instancji zdecyduje o tzw. zabezpieczeniu. Na czym ono polega?
Mowa tu o wniosku o udzielenie zabezpieczenia przez uregulowanie sposobu kontaktów z dzieckiem. Przedmiotowe zabezpieczenie pozwala na ure­gu­lo­wa­nie zasad kon­tak­tów z dziec­kiem na czas toczą­cego się postę­po­wa­nia sądowego. Podmiot występujący z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia może wskazać sposób wykonywania kontaktów we wniosku o ustanowienie zabezpieczenia.

W praktyce, zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego, sąd udziela zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni. W szczególności sąd może uregulować sposób roztoczenia pieczy nad małoletnimi dziećmi i kontaktów z dzieckiem. Udzielenia zabezpieczenia można żądać, jeżeli uprawdopodobni się roszczenie oraz interes prawny. W szczególności, wskazując interes prawny, można podnosić, że nieuregulowanie kontaktów będzie miało negatywny wpływ na relacje między wnioskodawcą a małoletnim, przyczyni się do rozpadu więzi rodzinnych, ograniczy wpływ na wychowanie małoletniego i jego rozwój i sprawi, że wykonanie zapadłego później postanowienia nie będzie możliwe lub będzie trudne do wykonania.

Pan Bartosz Bajkowski zadeklarował, że jest gotowy wyprowadzić się z domu, by dzieci mogły do niego wrócić, bo to on ma być rzekomym źródłem przemocy domowej. Toczą się w tej sprawie dwa postępowania prokuratorskie. Ale dzieci są już urlopowane z domu dziecka w weekendy, czy w okresach świątecznych. Trudno więc mówić o ich krzywdzie. Dlaczego ewentualne wyprowadzenie się ojca z domu może pomóc w odzyskaniu dzieci przez Bajkowskich?

Sąd Rejonowy, orzekając o ograniczeniu władzy rodzicielskiej przez zarządzenie o umieszczeniu małoletnich w instytucjonalnej pieczy zastępczej, stwierdził istnienie zagrożenia dobra dziecka oraz nienależytego wykonywania władzy rodzicielskiej.

Podejmując decyzję o umieszczeniu chłopców w domu dziecka, sąd zdecydował o zastosowaniu najbardziej drastycznego środka, pomijając przykładowo możliwość ustanowienia kuratora czy podjęcia działań terapeutycznych wobec rodziców, jak sugerował Rzecznik Praw Dziecka. W ocenie tego organu, odebranie chłopców rodzicom i skierowanie ich do pieczy zastępczej było przedwczesne i nie zostało poprzedzone właściwą analizą materiału dowodowego. Dodał, że wnioskował o zabezpieczenie sytuacji dzieci przez ustanowienie kuratora i podjęcie działań terapeutycznych wobec rodziców.

Rozmawiał: Krzysztof Gędłek
http://www.pch24.pl/